"
Είχεν ,άρα ,φυσικόν τι ο έρως της Αυγούστης; Aγνοώ.
Κατά τον χρόνον εκείνον ηδύνατο να νομισθή ως προερχόμενος εξ επωδών και ως έργον βασκανίας και μαγείας,ως και ενομίσθη.
Και θα ήτο ευτύχημα ,αν η ερμηνεία αύτη ήτο και εις ημάς δυνατή.Αλλά προφανώς διατάραξις τις ανεξήγητος είχεν συμβεί εν τη φαντασία αυτής.
Πρίν ή γνωρίσει τον Βενετόν έζη ειρηνικώς και ούτε καν ήρώτα έαυτήν άν ήτο ευτυχής. Είχε μόλις νυμφευθή προ δύο ετών.
Ό σύζυγος της ήτο άνήρ κατά πάντα λόγον άξιος συμπαθείας. ΄Ητο γενναίος και ενάρετος. Ήτο κατά πέντε έτη πρεσβύτερος αυτής, δεκαοκταετούς ούσης κατά τόν γάμον. Ώς άνήρ ήτο ωραίος· είχεν ουχί κανονικούς τους χαρακτήρας, τό βλέμμα άστράπτον και τήν επιδερμίδα μελαχροινήν.
Εδέσποζε του οίκου και έδεσπόζετο υπό της γυναικός. Τήν ήγάπα, ώς ήδύνατο νά τήν άγαπήση, μετ' ευσεβούς Έρωτος. Αυτή δε ήτο τιμία γυνή. ΄Ητο περιπαθής, τρυφερά, ,συνετή και φιλάνθρωπος. Ουδέποτε ήδύνατο νά παρεκτραπη. .
Κατά τους αρχαίους χρόνους ήθελε τήν νομίσει τις ώς τήν μόνην θυγατέρα της θεάς Εστίας, συνελθούσης μετ' ευτυχούς τίνος θνητού. Τίς ήδύνατο νά τήν αποπλανήση;
Νύκτα τινά, ο σύζυγός της είχεν εισαγάγει ξένον τινά εις τήν οίκίαν. Ό ξένος ,ούτος τήν είδε διαβαίνουσαν, και χωρίς νά ήξεύρη μετά βεβαιότητος τίς ήτο, τήν παρηκολούθησεν . Άνέβη κατόπιν αυτή ώς τόν "άρχαίον εκείνον πύργον, τόν έχοντα τοσούτον φανταστικήν φήμην.
'Ητο περί τά μεσάνυκτα, ήτο ή ώρα τών φασμάτων και των ερώτων· τήν είδε· τη έπροξένησε τρόμον, τω ένεποίησε συμπάθειαν. Ήράσθη αυτής. Συνέλαβε τό σχέδιον του νά τήν άπαγάγη. Έξετέλεσε τό σχέδιον τούτο. Τήν απήγαγε, χωρίς νά έχη βεβαιότητα ότι ήγαπάτο. Ήξευρε μόνον, ότι τήν ήγάπα έμμανώς. Τίς ήδύνατο νά πιστεύση ότι αυτή, καίπερ διά του δόλου άπαχθείσα υπ' αύτού, εμελλεν ουχί νά τόν άποστραφή, άλλά νά τόν άγαπήση;
Και όμως τόν ήγάπα ήδη. Δεν είναι μυστήρια. Είναι ή αιωνία τάσις της άνθρ’ωπίνης καρδίας εις τό να αγαπά παν τό μισητόν. Μή άνακράζητε κατά της βλασφημίας ταύτης· δεν είναι βλασφημία. Είναι αλήθεια.
Ερευνήσατε ύμας αυτούς. Ουδείς έχει πεποίθησιν προς πάντα, δσα λέγετε εκτός του στόματος. ΄Οσα λέγετε προς ύμας αυτούς, εκείνα είναι αληθή. Τίς άγαπα τήν άρετήν ; Ουδείς. Πάντες αγαπάτε τήν κακίαν. Ουχί μόνον τήν αγαπάτε, αλλά τήν θαυμάζετε. Ουχί μόνον τήν θαυμάζετε, αλλά τήν θυμιάτε.
Καλώς έχει ουδείς φθόνος. Ουδόλως μας ενδιαφέρει τούτο. 'Αλλως δε, αρκεί δτι πάντες, ώς προς τούτο, έχομεν άποχρώντας λόγους ίνα θαυμάζωμεν ημάς αυτούς. Επέστη ό καιρός της αυτολατρείας , και πάσαι αι άλλαι θρησκεία κατηργήθησαν.
Αρκεί να τρέφη τα πάθη του έκαστος, και προς τι χρησιμεύουσιν αι άλλαι λέξεις; Έν τούτοις ή ατυχής Αύγούστα δέν είχε πάθη, ουδ' έτρεφε τοιαύτα. ΄Ητο αθώα. Αλλά ποία βάσκανος μοίρα παρέστησεν ενώπιον των οφθαλμών της τον Βενετόν εκείνον;
Ούτος τήν έκυρίευσεν ώς εξ εφόδου, τήν έλαβεν άνευ όρων.
Τήν ήχμαλώτισε χωρίς νά δέχηται λύτρα. Αυτή έθαψε πάσαν άνάμνησιν, επέβαλε σιγήν εις πάσαν τύψιν και ήτο ευτυχής να μένη παρ αυτώ. Άλλα έντός ολίγου έννόησεν ,ότι δέν ήδύνατο να πλήρωση το κενόν καρδίας πλεούσης έν τω αχανεί και ακούσης.
Έννόησεν δτι εκείνος ήτο άπιστος, ότι δέν ήγάπα, ότι έφέρετο πανταχόσε. Τότε δέν ήδύνατο να μένη παρ’ αύτω, δέν ήδύνατο ωσαύτως νά έπανέλθη προς τον σύζυγόν της. Που νά καταφυγή; Πασαι αί θύραι ήσαν κεκλεισμέναι πρός αυτήν. "
.....
"Και εγερθείσα την νύχτα ,διότι η νύξ είναι η σκοτεινή και απαίσια σύμβουλος των δυστυχών,κατά την νύχτα δε η φαντασία πολλαπλασιάζεται,τo δε λογικόν αποδημεί εις την χώραν των ονείρων –νύχτα καθ’ήν δεν ηδύνατο πλέον να υποφέρει εαυτήν,εγερθείσα ,λέγω,επορεύθη εις συνάντησιν εκείνου…"
"Οι Έμποροι των Εθνών"
.........................................
"Οι Έμποροι των Εθνών".
Μου το θυμίσανε οι επετειακοί Έμποροι του Έρωτα.
Kαι είπα να γράψω κι εγώ επετειακά για τον έρωτα.Ή τουλάχιστον να ,σκανάρω,αντιγράψω(κράτησα την ορθογραφία) και να παραθέσω κάτι σχετικό απο τον Παπαδιαμάντη.
Στο ιστορικό αυτό μυθιστόρημα πρόσωπα κεντρικά είναι Ο κόμης Σανούτος,ο Ιωάννης Μούχρας,η Αυγούστα.Ένα ερωτικό τρίγωνο στο Αιγαίο και τη Βενετία του Μεσαίωνα.O Ιωάννης Μούχρας ένας ευπατρίδης της Νάξου αφού καταβάλει ένα πλοίο Γενουατών πειρατών , απελευθερώνει τους αιχμαλώτους του.Ανάμεσα τους ο κόμης Σανούτος.Τον φιλοξενεί στο σπίτι του και αντί άλλων ο κόμης του απαγάγει τη γυναίκα του.Στη συνέχεια περιγράφεται η περιπετειώδης προσπάθεια να βρεί ο Ιωάννης τη γυναίκα του στη Βενετία και στα νησιά του Αιγαίου και να εκδικήθεί τον άρπαγα.Ο έρωτας κινεί και τους τρείς σε ένα κυνήγι και μια φυγή,πραγματική και εσωτερική.
Κατέκτησε τα νησία των Κυκλάδων και δημιούργησε το Δεσποτάτο της Νάξου ή του Αρχιπελάγους και ενέπνευσε τον Παπαδιαμάντη να γράψει το μυθιστόρημα του.
Eκεί που ήταν το στρατηγείο του,στον πύργο του Γλέζου (Κρίσπι) , όπου στεγάζεται σήμερα το βυζαντινό μουσείο Νάξου.
Εκεί είχε γυριστεί και η ομώνυμη σειρά προ τρακονταετίας ,όταν όλα ήταν ασπρόμαυρα.Για αυτή τη σειρά γράφτηκε το θαυμάσιο, "Ήτανε μια φορά " ,που τραγούδησε ο Ν.Ξυλούρης.
Πάντα σκεφτόμουν πόσο ωραίο θα ήταν να γυριστεί και μια κινηματογραφική παραγωγή με τα σύγχρονα μέσα.
Έχει τα απαραίτητα στοιχεία το μυθιστόρημα:έρωτα ,πάθη,προδοσία,περιπέτεια,αγωνία,μάχες,ηρωισμό,γοητευτικούς χαρακτήρες "κακών",κάθαρση...
Θα λείπει βέβαια η γλώσσα του Παπαδιαμάντη.
"Είχεν ,άρα ,φυσικόν τι ο έρως της Αυγούστής; ", αναρωτιέται ο Παπαδιαμάντης στην αρχή του αποσπάσματος.
"Aγνοώ",απαντάει.
" 'Εχει ,άρα ,φυσικόν τι ο έρως;", αναρωτιέμαι κι εγώ.
"Aγνοώ".
Η φωτογραφία είναι μια σύνθεση απo το σημερινό λιμάνι της Έρμούπολης και μια ζωγραφία απο ένα πίνακα της Βενετίας.Πάνω στον αριστερό λόφο έιναι ο λόφος των Καθολικών.O μεσαιωνικός οικισμός της Άνω Σύρου ,ο Σαν-Ζώρζης στην κορυφή, το κάστρο .Το έκτισε ο Μάρκος Σανούδος.
